Với phương pháp 12 bước để đạt được mục tiêu, bạn đã có một “công thức chung” cho mọi việc trên đời, kể cả đi tìm việc làm ngày nay. Hãy áp dụng, triển khai và xem kết quả mà mô hình này mang lại cho cuộc đời bạn như thế nào nhé.
I. Xác định mục tiêu
Đầu tiên, mọi người sẽ cần xác định xem mục tiêu của bản thân mình là gì, từ đó mới tiếp tục phát triển các nội dung tiếp theo được như ý
1. Xác định rõ ràng mục tiêu của bạn
Mục tiêu trong cuộc sống giống như ngôi sao phương Bắc, dẫn đường cho con người trong hành trình đầy khó khăn và thử thách. Xác định rõ ràng mục tiêu của bạn là bước quan trọng nhất để bắt đầu hành trình này. Đây không chỉ là chuyện về lý trí, mà còn về trái tim và đam mê. Khi biết chính xác những gì mình muốn đạt, bạn sẽ hành động nhanh chóng và mạnh mẽ hơn, giống như một con tàu với đích đến rõ ràng giữa biển cả mênh mông.
Để xác định rõ ràng mục tiêu, bạn cần đưa ra nhiều câu hỏi cho bản thân: “Mình muốn đạt được điều gì?”, “Tại sao mình muốn đạt được nó?”, “Làm cách nào để nó có ý nghĩa với cuộc sống của mình?”. Mục tiêu cần cụ thể, có thể đo lường được, có thời hạn và phù hợp với khả năng của bạn. Ví dụ, không nên đặt mục tiêu “sức khỏe tốt hơn” mà nên đặt mục tiêu “tập gym ba lần/tuần trong vòng sáu tháng”. Một mục tiêu rõ ràng sẽ giúp bạn dễ dàng lên kế hoạch và đánh giá tiến độ hơn.
Liên Hợp Quốc và các đối tác tại Việt Nam đang nỗ lực để đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG), với 17 mục tiêu đầy tham vọng nhằm giải quyết những thách thức phát triển lớn. Để Việt Nam kịp thời đạt được các SDG vào năm 2030, quốc gia cần tiếp tục nỗ lực không ngừng nghỉ và cụ thể hóa từng mục tiêu một. Mỗi cá nhân cũng có thể áp dụng cách tiếp cận này trong cuộc sống riêng của mình bằng cách đặt ra các mục tiêu phù hợp và cụ thể.
2. Viết mục tiêu của bạn xuống giấy
Tưởng chừng đơn giản nhưng việc viết mục tiêu xuống giấy lại là bước quan trọng giúp bạn ghi nhớ và cam kết với điều mình muốn đạt. Viết mục tiêu xuống giấy giống như bạn đang khắc tên mình lên một tảng đá kiên cố, giúp bạn luôn nhắc nhở bản thân về sự cam kết đã đặt ra.
Một nghiên cứu của đại học Dominican University of California chỉ ra rằng việc viết mục tiêu xuống giấy và chia sẻ với người khác giúp tăng khả năng đạt được mục tiêu lên 42%. Viết mục tiêu cũng giúp bạn hình dung rõ ràng hơn những điều mình muốn đạt. Ví dụ, thay vì mơ hồ “muốn kiếm nhiều tiền”, hãy viết cụ thể “muốn tiết kiệm được 100 triệu đồng trong vòng hai năm tới”.
Việc viết xuống giấy cũng giúp bạn tách biệt những điều quan trọng ra khỏi sự uể oải và xao lãng hàng ngày. Nó cũng là bước đầu tiên của việc lập kế hoạch hành động cụ thể. Mỗi lần bạn nhìn thấy mục tiêu viết trên giấy, đó như một sự nhắc nhở và thúc đẩy tinh thần phấn đấu.
3. Chia mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ hơn
Một cây to không thể lớn lên trong một đêm, cũng như một mục tiêu lớn không thể đạt được trong thời gian ngắn. Chia mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ hơn giúp bạn dễ dàng quản lý và theo dõi tiến độ hơn. Điều này cũng giúp bạn không cảm thấy quá áp lực khi phải đối mặt với một nhiệm vụ khổng lồ.
Giả sử mục tiêu lớn của bạn là “hoàn thành chương trình tiến sĩ trong vòng năm năm”. Để làm điều đó, bạn có thể chia mục tiêu này thành các mục tiêu nhỏ hơn, như “hoàn thành các khóa học trong năm đầu tiên”, “viết và xuất bản ít nhất ba bài báo khoa học trong năm thứ hai”, “hoàn thành đề án nghiên cứu trong ba năm” và cuối cùng là “bảo vệ luận án trong năm thứ năm”.
Việc chia nhỏ mục tiêu cũng cần linh hoạt để phù hợp với điều kiện thực tế. Nếu gặp khó khăn trong một bước nào đó, bạn có thể sửa đổi kế hoạch hoặc thay đổi một số tiêu chí để phù hợp hơn. Sự linh hoạt này giúp kế hoạch không đứt đoạn và luôn hướng đến mục tiêu cuối cùng.
II. Lập kế hoạch
Có mục tiêu, có tư duy, có kiến thức thì tiếp theo, bạn hãy lập cho mình một kế hoạch. Một người thông minh chắc chắn sẽ nhận ra đây là bước quan trọng nhất, chiếm đến 75% sự thành công của cả một quá trình
4. Xây dựng kế hoạch hành động chi tiết
Xây dựng kế hoạch hành động chi tiết chính là tạo ra bản đồ con đường để bạn đi đến mục tiêu. Một kế hoạch chi tiết sẽ giúp bạn biết rõ từng bước cần thực hiện, thời gian hoàn thành và các nguồn lực cần thiết. Nó giống như việc bạn không chỉ biết điểm đến mà còn rõ từng điểm dừng chân trên hành trình.
Bắt đầu bằng việc liệt kê tất cả các bước cần thực hiện để đạt mục tiêu. Ví dụ, nếu mục tiêu của bạn là “mở một quán cà phê trong vòng một năm”, bạn cần liệt kê các bước như: nghiên cứu thị trường, tìm hiểu và chọn địa điểm, lập kế hoạch kinh doanh, huy động vốn, tìm nguồn cung ứng nguyên liệu, thiết kế không gian quán, tuyển dụng nhân viên, lên kế hoạch quảng cáo.
Theo một nghiên cứu từ Trung tâm Năng suất Quốc gia (National Productivity Center), người ta thấy rằng việc lập kế hoạch chi tiết giúp nâng cao 20-30% hiệu quả làm việc. Khi mọi bước rõ ràng trên giấy, bạn sẽ không bị rối và có thể theo dõi tiến độ một cách dễ dàng.
5. Xác định các bước cần thiết để đạt được mục tiêu
Xác định các bước cần thiết để đạt được mục tiêu giúp bạn có cái nhìn tổng quan về quá trình. Nó cũng như việc bạn chia nhỏ một bữa tiệc lớn thành nhiều món ăn nhỏ, dễ dàng thực hiện và thưởng thức. Điều này giúp bạn không bị choáng ngợp bởi mục tiêu lớn và có thể từng bước tiến gần đến thành công.
Một ví dụ dễ hiểu là nếu bạn muốn học một ngôn ngữ mới trong vòng một năm, hãy chia nhỏ thành các bước như: học bảng chữ cái và cách phát âm trong tháng đầu tiên, học từ vựng và ngữ pháp cơ bản trong ba tháng tiếp theo, luyện nghe và nói qua các ứng dụng học tập trong ba tháng tiếp đó, cuối cùng là tham gia vào các khóa học nâng cao và thực hành giao tiếp với người bản xứ.
Xác định các bước cũng giúp bạn đánh giá được mức độ tiến triển của mình. Bạn sẽ biết mình đang đi đúng hướng hay cần điều chỉnh ở bước nào đó. Đây cũng là cơ sở để bạn thiết lập các mốc thời gian cụ thể và phân bổ nguồn lực hợp lý.
6. Ước lượng thời gian và tài nguyên cần thiết
Mỗi mục tiêu đòi hỏi một lượng thời gian và tài nguyên nhất định để hoàn thành. Ước lượng chính xác những yếu tố này giúp bạn lập kế hoạch một cách khả thi và thực tế hơn. Đó giống như việc bạn định giá từng món ăn trong bữa tiệc lớn để không bị vượt ngân sách và vẫn có một bữa tiệc hoàn hảo.
Khi ước lượng thời gian, bạn cần xem xét từng bước nhỏ trong kế hoạch và ước lượng thời gian cần thiết cho mỗi bước. Ví dụ, nếu bạn cần hoàn thành một dự án trong ba tháng, bạn có thể chia thành từng tuần hoặc ngày cụ thể để xác định thời gian hoàn thành từng phần của dự án. Điều này giúp bạn không bị lỡ hẹn và có thể kiểm soát tiến độ dễ dàng.
Bảng liệt kê tài nguyên cần thiết cũng rất quan trọng. Bao gồm các yếu tố như tiền bạc, nhân lực, trang thiết bị, các nguồn lực khác. Cụ thể, nếu bạn muốn mở một quán cà phê, bạn cần liệt kê các thiết bị pha chế, nguyên vật liệu, chi phí thuê mặt bằng, lương nhân viên, chi phí quảng cáo, v.v. Việc liệt kê chi tiết giúp bạn đánh giá khả năng tài chính và lên kế hoạch huy động tài nguyên một cách chính xác.
Dưới đây là một bảng mẫu liệt kê thời gian và tài nguyên cần thiết cho việc mở quán cà phê:
| Bước | Thời gian cần thiết | Tài nguyên cần thiết |
| Nghiên cứu thị trường | 1 tháng | Chi phí khảo sát, phân tích |
| Chọn địa điểm | 2 tuần | Chi phí thuê chuyên gia |
| Lập kế hoạch kinh doanh | 1 tháng | Thời gian, chi phí tài liệu |
| Huy động vốn | 2 tháng | Liên hệ ngân hàng/investors |
| Mua sắm trang thiết bị | 1 tháng | Tiền mua sắm, logistics |
| Thiết kế không gian quán | 1 tháng | Kiến trúc sư, nội thất |
| Tuyển dụng nhân viên | 2 tuần | Chi phí tuyển dụng |
| Quảng cáo | 1 tháng | Chi phí marketing, quảng cáo |
III. Hành động
Đến khi nắm trong tay mọi thứ, bạn cần hành động ngay để không bỏ lỡ “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” để biến mọi điều mình đã chuẩn bị thành sự thật
7. Bắt đầu hành động ngay lập tức
Sau khi đã xác định mục tiêu và lập kế hoạch chi tiết, điều quan trọng nhất là bắt đầu hành động ngay lập tức. Như một nghệ sĩ vẽ một bức tranh, không cần phải chờ đợi cảm hứng, bạn chỉ cần bắt đầu với nét đầu tiên. Hành động ngay giúp bạn tạo ra động lực và bước chân đầu tiên trên con đường đến mục tiêu.
Những gì bạn đã lên kế hoạch sẽ chỉ là lý thuyết nếu không biến chúng thành hành động thực tế. Hãy nhớ rằng hành trình ngàn dặm bắt đầu bằng một bước chân. Đừng lo lắng về sự hoàn hảo ngay từ đầu; bạn có thể điều chỉnh và cải tiến từng bước. Ví dụ, nếu mục tiêu của bạn là tạo dựng một website bán hàng, bước đầu tiên có thể chỉ đơn giản là đăng ký một tên miền và bắt đầu xây dựng trang web bằng các công cụ có sẵn.
Theo một nghiên cứu của Harvard Business Review, những người bắt đầu hành động ngay lập tức có khả năng thành công cao hơn 30% so với những người trì hoãn. Điều này cho thấy rằng sự khởi đầu, dù nhỏ, vẫn có ý nghĩa quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu.
8. Duy trì động lực và kỷ luật
Để duy trì động lực và kỷ luật là một hành trình dài và cần nhiều nỗ lực. Động lực giống như ngọn lửa, nếu không được tiếp thêm nhiên liệu, nó sẽ dần dần lụi tắt. Mặt khác, kỷ luật là sợi dây giúp bạn giữ được sự kiên định và tiến lên mỗi ngày, ngay cả khi không có động lực.
Có nhiều cách để duy trì động lực, như tìm kiếm nguồn cảm hứng từ những người thành công, đọc sách, tham gia vào cộng đồng có cùng mục tiêu hay tự thưởng sau mỗi cột mốc. Việc kết nối với những người có đam mê và mục tiêu giống mình sẽ giúp bạn cảm thấy không còn cô đơn trong cuộc hành trình.
Kỷ luật cũng là yếu tố quan trọng không kém. Theo dõi và đánh giá tiến độ thường xuyên, giữ đúng lộ trình và không để những xao lãng làm gián đoạn là bí quyết để hoàn thành mục tiêu. Đây không chỉ là chuyện của lý trí mà còn phải rèn luyện từ những thói quen nhỏ hàng ngày. Chẳng hạn, bạn có thể dùng các công cụ quản lý thời gian như ứng dụng Trello, ToDoist để kiểm soát công việc và nhắc nhở bản thân về các nhiệm vụ cần làm.
9. Theo dõi tiến độ và điều chỉnh kế hoạch
Theo dõi tiến độ không khác gì việc một thuyền trưởng liên tục kiểm tra bản đồ và điều chỉnh hướng đi để đảm bảo con tàu không lạc lối. Bạn cần đánh giá thường xuyên mức độ hoàn thành công việc, xem xét tiến độ và điều chỉnh kế hoạch nếu cần thiết.
Xây dựng một hệ thống kiểm tra tiến độ hiệu quả là điều quan trọng để đảm bảo bạn đi đúng hướng. Bạn có thể sử dụng các công cụ như bảng Kanban, báo cáo tiến độ hoặc các ứng dụng quản lý dự án để giúp theo dõi công việc. Ví dụ, trong một dự án phần mềm, bạn có thể sử dụng Sprint Backlog để kiểm tra và điều chỉnh các nhiệm vụ hàng tuần.
Việc theo dõi và điều chỉnh kế hoạch giúp bạn nhận biết sớm những vấn đề phát sinh và có biện pháp khắc phục kịp thời. Điều này cũng giúp bạn tối ưu hóa quy trình làm việc và tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có. Không có kế hoạch nào là hoàn hảo ngay từ đầu, vì vậy khả năng linh hoạt và điều chỉnh là kỹ năng cần thiết để đạt được mục tiêu.
Dưới đây là một bảng mẫu để theo dõi tiến độ và điều chỉnh kế hoạch:
| Bước thực hiện | Thời gian dự kiến | Tiến độ (%) | Vấn đề phát sinh | Biện pháp điều chỉnh |
| Nghiên cứu thị trường | 1 tháng | 70% | Thiếu dữ liệu khách hàng | Sử dụng khảo sát trực tuyến |
| Chọn địa điểm | 2 tuần | 50% | Chưa tìm được vị trí phù hợp | Tăng ngân sách thuê mặt bằng |
| Lập kế hoạch kinh doanh | 1 tháng | 80% | Chậm tiến độ do thiếu thông tin tài chính | Mời chuyên gia tư vấn |
| Huy động vốn | 2 tháng | 60% | Khó khăn khi tìm nhà đầu tư | Xem xét vay ngân hàng |
| Mua sắm trang thiết bị | 1 tháng | 40% | Thiếu ngân sách | Đàm phán giá với nhà cung cấp |
| Tuyển dụng nhân viên | 2 tuần | 30% | Chưa phụ hợp mức lương với ứng viên | Cập nhật mức lương hợp lý |
IV. Đánh giá và hoàn thiện
Cuối cùng, ngồi xuống để xem lại toàn bộ quá trình, có thể tưởng thưởng cho mình bất cứ điều gì bạn mong muốn vì cái gì cũng đã trải qua rồi, và bạn cũng đã có kinh nghiệm mình cần
10. Đánh giá kết quả đạt được
Đánh giá kết quả đạt được giúp bạn biết mình đã đi đến đâu trong quá trình đạt mục tiêu. Đây là bước quan trọng để nhìn lại hành trình và xem liệu bạn có đạt được các chỉ tiêu đã đặt ra ban đầu hay không. Đánh giá kết quả giống như việc bạn kiểm kê tài sản sau một chuyến buôn bán dài ngày, để biết mình lời lỗ ra sao và cần phải làm gì để cải thiện trong tương lai.
Để đánh giá kết quả hiệu quả, bạn có thể sử dụng các tiêu chí đo lường cụ thể, chẳng hạn như KPI (Key Performance Indicator). Nếu mục tiêu của bạn là tăng doanh thu bán hàng lên 20% trong năm, hãy so sánh doanh thu thực tế với doanh thu kỳ vọng hàng tháng, hàng quý. Nếu có sự chênh lệch, bạn cần xem xét nguyên nhân và lập kế hoạch điều chỉnh.
11. Phân tích nguyên nhân thành công và thất bại
Phân tích nguyên nhân thành công và thất bại là quá trình quan trọng để hiểu rõ những gì đã làm tốt và những gì cần cải thiện trong tương lai. Giống như việc bạn gỡ rối một chiếc áo len bị rách, việc này giúp bạn nhận biết điểm mạnh và điểm yếu, từ đó chỉnh sửa và hoàn thiện kế hoạch hơn.
Để phân tích một cách chi tiết, bạn có thể sử dụng phương pháp SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats) để đánh giá các yếu tố bên trong và bên ngoài. Ví dụ, trong một dự án marketing, bạn có thể phân tích thành công từ việc tập trung vào những kỹ thuật quảng cáo nào đó, đồng thời nhận biết thất bại từ việc không nắm bắt được xu hướng thị trường.
Ngoài ra, việc phân tích còn giúp bạn rút ra bài học kinh nghiệm quý báu, áp dụng cho những lần triển khai mục tiêu tiếp theo. Đây là quá trình liên tục và không ngừng nghỉ để cải thiện và phát triển.
12. Hoàn thiện kế hoạch và tiếp tục hành động
Hoàn thiện kế hoạch và tiếp tục hành động là bước cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng trong hành trình đạt mục tiêu. Sau khi đánh giá kết quả và phân tích nguyên nhân, bạn cần điều chỉnh kế hoạch để phù hợp với thực tế hơn. Đây giống như việc bạn thay đổi và nâng cấp chiếc thuyền để nó có thể đi xa hơn và mạnh mẽ hơn trên hành trình biển lớn.
Bước này bao gồm: đánh giá lại kế hoạch, điều chỉnh các bước nếu cần thiết, xác định lại nguồn lực, tiếp tục thực hiện với sự kiên trì và linh hoạt. Bạn cần xem xét lại tất cả các yếu tố từ mục tiêu, kế hoạch chi tiết, tài nguyên, đến tiến độ, từ đó đưa ra những thay đổi cần thiết để đạt được hiệu quả cao nhất.
Việc hoàn thiện kế hoạch không chỉ giúp bạn đạt được mục tiêu hiện tại mà còn là cơ sở để bạn tiếp tục đặt ra và chinh phục các mục tiêu mới trong tương lai. Hãy nhớ rằng, thành công không chỉ đến từ việc hoàn thành một mục tiêu mà còn là sự phát triển không ngừng nghỉ và liên tục đặt ra những thử thách mới cho bản thân.
Bằng cách áp dụng phương pháp 12 bước này, bạn sẽ có thể xác định rõ ràng mục tiêu, lập kế hoạch chi tiết và kiên trì thực hiện để đạt được mục tiêu một cách hiệu quả. Hãy nhớ rằng, con đường đến thành công sẽ không bao giờ dễ dàng, nhưng với sự kiên trì, kế hoạch thông minh và hành động không ngừng, bạn sẽ có thể vượt qua mọi thách thức và đạt được những điều mình mong muốn.
